მედიცინის ფასდაუდებელი რეკომენდაციები ართრიტისა და ართროზის დროს!
თუ ადამიანი ბუნებრივი დაავადებების დაწყებამდე ფიქრობს თავის ჯანმრთელობაზე, მას შეუძლია ართრიტის პროფილაქტიკა. მაგრამ თუ დაავადება უკვე გამოვლინდა, სწორად ორგანიზებული დიეტა დაგეხმარებათ მის დაძლევაში.
რა ვუყოთ ართრიტსა და ართროზს: ოქროს რჩევა აღმოსავლური მედიცინისგან
ართროზის პირველი გამოვლინებები იწყება 40-50 წლის ასაკში. დაავადების განვითარების მთავარი მიზეზი არის შეუსაბამობა ხრტილის სასახსრე ზედაპირზე დავარდნილ მექანიკურ დატვირთვასა და ამ დატვირთვის წინააღმდეგობის გაწევის უნარს შორის. მსგავსი ვითარება იქმნება მძიმე ფიზიკური მუშაობის დროს, ხშირად განმეორებადი სტერეოტიპული მოძრაობებით, რომლებიც იტვირთება ერთსა და იმავე სახსრებში.
მიზეზების კიდევ ერთი ჯგუფი, რომელიც იწვევს ხრტილის გადატვირთვას, არის ჯანსაღი ხრტილის სასახსრე ზედაპირების ნორმალური კონფიგურაციის დარღვევა. შემდეგ ხდება დატვირთვის არათანაბარი განაწილება ხრტილის მთელ ზედაპირზე და ძირითადი დატვირთვა მოდის მცირე ფართობზე. ამ ადგილას ხრტილი სწრაფად ნადგურდება.
ართროზის დროს ზიანდება ქვედა კიდურების ყველაზე დატვირთული სახსრები - თეძო და მუხლი. ზედა კიდურებზე უფრო ხშირად ზიანდება თითების სახსრები.
დაავადების დაწყება შეუმჩნეველია. პირველი სიმპტომები გაურკვეველია. პაციენტს ხშირად არ შეუძლია განსაზღვროს მისი დაავადების ხანგრძლივობა. შეუმჩნევლად ჩნდება კრუნჩხვა სახსრებში მოძრაობის დროს და მცირე პერიოდული ტკივილი მნიშვნელოვანი ფიზიკური დატვირთვის შემდეგ, რომელიც სწრაფად ქრება დასვენების შემდეგ. თანდათან მატულობს ტკივილის ინტენსივობა, ისინი აღინიშნება ნებისმიერი დატვირთვის შემდეგ, ტკივილი გრძელდება ზოგჯერ მთელი ღამით.
ართროზის დროს ტკივილი ჩნდება დაავადებული სახსრის დატვირთვისას, სიარულის დროს, ფეხის დადგმისას და, როგორც წესი, არ ნელდება. ტკივილი ყველაზე ძლიერია საღამოობით, ყოველდღიური ვარჯიშის შემდეგ. დაავადების შემდგომი განვითარებით, გაძლიერებულ ტკივილთან ერთად, შესაძლოა გქონდეთ მოძრაობის შეზღუდვა დაზიანებულ სახსარში. თანდათან ჩნდება და პროგრესირებს სახსრის დეფორმაცია.
მეცნიერები ამტკიცებენ. ართროზის მკურნალობისას მნიშვნელოვანი ფაქტორია დაზიანებული სახსრის განტვირთვა. პაციენტს ეკრძალება ხანგრძლივად სიარული და განსაკუთრებით ფეხზე დგომა (სტატიკური დატვირთვა ხრტილს უფრო უარესად ატარებს, ვიდრე დინამიურს), სიმძიმეების ტარება, ხშირი ასვლა კიბეებზე. ექიმმა პაციენტთან ერთად უნდა განავითაროს დოზირებული დატვირთვა. სიარული უნდა მონაცვლეობდეს ხუთ-ათ წუთამდე დასვენებით.
ხშირად განმეორებითი სტერეოტიპული მოძრაობები ან გრძელვადიანი ფიქსირებული პოზები საზიანოა ართროზის მქონე პაციენტისთვის - იწვევს სტრესს იმავე სახსრებზე.
- განმეორებითი მოძრაობები რეკომენდირებულია დასვენებასთან ერთად.
- ზოგიერთ შემთხვევაში აუცილებელია პაციენტს ვურჩიოთ პროფესიის შეცვლა, გადაჭარბებული დატვირთვის თავიდან აცილების აუცილებლობის გათვალისწინებით.
- დიდი მნიშვნელობა აქვს ასევე პაციენტის სხეულის წონის შემცირებას, ვინაიდან სიმსუქნე იწვევს არა მხოლოდ სტრესის გაზრდას, არამედ კუნთების და ლიგატების შესუსტებას ამ პაციენტების ფიზიკური აქტივობის შემცირების გამო.
- უაღრესად მნიშვნელოვანია, რომ პაციენტმა არ გააფართოოს მობილობის რეჟიმი გაუმჯობესების დაწყების და ტკივილის არარსებობის გამო: სახსარზე დატვირთვის ზრდა აუცილებლად გამოიწვევს დაავადების გაუარესებას და პროგრესირებას.
ართროზის სამკურნალო სავარჯიშოების წესები:
- მოძრაობები არ უნდა იყოს ძალიან ინტენსიური, მტკივნეული;
- გაზარდეთ მოძრაობის დიაპაზონი ძალიან ფრთხილად, თანდათანობით; ინტენსიური ენერგიული მოძრაობები (ტკივილით) უკუნაჩვენებია;
- გამოსასწორებელი ტანვარჯიში უნდა ჩატარდეს პაციენტის სახსრისთვის გაადვილებულ პოზაში - მწოლიარე და მჯდომარე, მიზანშეწონილია მისი ჩატარება აუზში.
- რეკომენდებულია მასაჟი, რომელიც აძლიერებს ქსოვილების ელასტიურობას, აუმჯობესებს ვენურ მიმოქცევას, ამშვიდებს კუნთების სპაზმს და ამცირებს პაციენტების ნერვულ აგზნებადობას.
როგორი საკვების მიღებას უნდა ვერიდოთ ასეთ დროს?
- სასურველია ასეთ დროს თავი შეიკავოთ მწარე გემოს მასტიმულირებელი საკვების მიღებისგან.
- ასევე არ არის რეკომენდებული მშრალი საკვები, შემწვარი საკვები და შიმშილი, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს ნერვული აშლილობა.
- მიიღეთ ცხვრისა და ინდაურის ხორცი.
- განსაკუთრებით ტკბილი მოიკლათ.
- თუ ტკბილეული გინდათ, დასაშვებია დილის ფაფაში თაფლის, გარგარის ჩირის, ქლიავის ჩირის ან ფინიკის ჩირის დამატება.
